Οι σχέσεις του Ισλάμ με τον χριστιανικό κόσμο αριθμούν σχεδόν μιάμιση χιλιετία, ένα μακρύ χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι χριστιανοί, και κυρίως εκείνοι των ανατολικών επαρχιών του βυζαντινού κράτους προσπάθησαν να γνωρίσουν, να κατανοήσουν και τελικά να συμβιώσουν με τους φορείς της νέας θρησκείας στις ισλαμικές κοινωνίες που δημιουργήθηκαν μετά την κατάληψη των βυζαντινών εδαφών από τους Άραβες κατά τη διάρκεια του 7ου και 8ου αιώνα… (από τον πρόλογο)
Καθ’ ὅλη τή διάρκεια τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας, ἡ προσέγγιση τῆς βυζαντινῆς θεολογίας μέ τό Ἰσλάμ πέρασε ἀπό διάφορες φάσεις. Ἀρχικῶς, κατά τήν πρώτη περίοδο, μεταξύ τοῦ 8ου καί 9ου αἰ., ἀντιμετωπίστηκε μέ μία ἔντονα πολεμική διάθεση, ὡς μία νέα χριστιανική αἵρεση, ἐνῶ διακρίνεται καί κάποια ὑποτίμηση μέ σκωπτική διάθεση. Τό ἐπίκεντρο τῆς παραγωγῆς τῶν πρώτων θεολογικῶν ἔργων ὑπῆρξε ἡ Συρία καί κυρίως ἡ Δαμασκός, ἡ ἕδρα τοῦ χαλιφάτου. Ὁ πρῶτος πού συνέγραψε μία σχετική πραγματεία ὑπῆρξε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.
