Περιγραφή βιβλίου
Ὁ Ὀρθόδοξος Μοναχισμός ὡς Προφητική, Ἀποστολική καί Μαρτυρική ζωή
Ἡ θέση, ἡ ἀποστολή καί ἡ ἐπικαιρότητα τοῦ ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ στό σύγχρονο κόσμο.
Γνωρίσματα τῶν ὀρθοδόξων μοναχῶν, τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ στήν μοναχική ζωή, ὁ ὀρθόδοξος μοναχισμός καί ἡ ἐκκοσμίκευσή του, ὁ ἁγιορείτικος καί σιναϊτικός μοναχισμός, Μοναχοί καί ἱεροί Κανόνες.
Ἡ ἐκκοσμίκευση τοῦ ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ ἔγκειται στό ὅτι ἀλλοιώνεται ὁ σκοπός του, πού εἶναι ἡ μετάνοια, καί στό ὅτι χάνεται καί ἡ ἡσυχαστική μέθοδος, διά τῆς ὁποίας ὁ ἄνθρωπος φθάνει στήν μέθεξη τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Ἡ ἀξία τοῦ ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ δέν φαίνεται στήν κοινωνική προσφορά καί τήν ἱεραποστολή, ἀλλά στήν διαφύλαξη τῆς ἱερᾶς ἡσυχίας πού εἶναι ἡ μέθοδος καί ὁ τρόπος σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου.
Περιεχόεμνα
Εἰσαγωγή
Α’ Ὀρθόδοξος – ἡσυχαστικός μοναχισμός
1. Ὁ ὀρθόδοξος μοναχισμός
α) Ὁ μοναχισμός ὡς προφητική, ἀποστολικήκαί μαρτυρική ζωή
β) Μοναχισμός καί ἐντολές τοῦ Χριστοῦ
γ) Μοναχισμός καί θεραπεία
δ) Οἱ τρεῖς ἀποταγές, οἱ τρεῖς σταυροί καί οἱ τρεῖς γεννήσεις
ε) Οἱ τρεῖς μοναχικές ἀρετές
στ) Μοναχισμός καί «δογματική συνείδηση»
ζ) Μοναχοί καί Ἐπίσκοποι
η) Ἡσυχία καί ἱεραποστολή
θ) Ἡ μοναχική ζωή ὡς ἀγγελική ζωή
ι) Ἡ «μοναδική πολιτεία»
ια) Ἡ ἐπικαιρότητα τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ
2. Γνωρίσματα τῶν ὀρθοδόξων μοναχῶν
3. Τό «πνεῦμα» τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ
4. Ἡ ὀρθόδοξη ἄσκηση
5. Οἱ πνευματικοί ἄξονες τοῦ μοναχοῦ
6. Μοναχισμός καί θεολογία
7. Προσφωνήσεις σέ ρασοφορίες καί «κουρές»
α) Ἡ κλήση γιά τήν μοναχική ζωή
β) Ἡ ἀλλαγή τοῦ ὀνόματος
γ) Ἡ μοναχική ζωή ὡς γέννηση ἐν Χριστῷ
δ) Θάνατος καί γέννηση στήν μοναχική ζωή
ε) Τό πνευματικό στάδιο
στ) Οἱ μοναχοί ὡς ἀκολουθοῦντες τό Ἀρνίον
ζ) Ὁ σταυρός στήν μοναχική ζωή
η) Μοναχός καί κόσμος
θ) Οἱ λόγοι τῶν ἀββάδων τοῦ «Γεροντικοῦ»
ι) Ἀγάπη – παρθενία – θεολογία
8. Ἡ θέση τοῦ Ἡγουμένου στήν ῾Ιερά Μονή καί τήν Ἐκκλησία
Β’ Ὁ ἁγιορείτικος καί σιναϊτικός μοναχισμός
Εἰσαγωγή
α’ ῾Αγιορείτικος Μοναχισμός
1. Τό μυστήριο τῆς Θεοτόκου καί τό μυστήριο τοῦ ῎Αθωνος
1. Ἡ ζωντανή παρουσία της
2. Ἡ ὑπόσχεση τῆς Θεοτόκου
3. Μυστήριο κενώσεως καί θεώσεως
2. Τό ῞Αγιον ῎Ορος καί ἡ σημασία του
3. «Καποδίστριας ἤ ῞Αγιον ῎Ορος;»
4. Ταπεινοί προσκυνητές τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους
α) Προσφώνηση Ἡγουμένου
β) Ἀντιφώνησή μου (ἀπομαγνητοφωνημένη)
5. Πίστη καί ἀγάπη, ἔκφραση τοῦ μαρτυρικοῦ μοναχισμοῦ
6. Κυρία Θεοτόκος καί Ρωμηοσύνη
7. Ἔμψυχος κιβωτός τοῦ Θεοῦ
8. Μέ τούς Ἀθωνίτες Πατέρες
9. Τό ῞Αγιον ῎Ορος ὡς ὁ ζωντανός Γολγοθᾶς καί Πανάγιος Τάφος
10. Δύο Διονυσιάτες μοναχοί
11. Σκητιώτικη ζωή
12. «Ἔκφρασις μοναχικῆς ἐμπειρίας»
13. Ὁ παπα-Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης
14. «Πατρικαί νουθεσίαι»
15. Τό μυστήριο τοῦ ἀνθρώπου καί τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας
β’ Σιναϊτικός ἡσυχασμός
Ἡ ἀσκητική ζωή καί ἡ μυστική θεολογία στόν Σιναϊτικό χῶρο
1. Ὁ Μωϋσῆς πρότυπο πνευματικῆς τελειότητος
2. Οἱ ἀββάδες τοῦ Σινᾶ φορεῖς τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως
3. Σιναϊτικός ἡσυχασμός
α) Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης
β) Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης
Γ’ Τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ στήν μοναχική ζωή
1. Ὁ ἡσυχαστικός μοναχισμός τοῦ Μ. Βασιλείου
1. Ο Μ. Βασίλειος ὡς ἀσκητής
2. Ἡ ἀσκητική ζωή κατά τόν Μ. Βασίλειο
α) Οὐσία καί σκοπός τῆς μοναχικῆς ζωῆς
β) Ἡ ἀποταγή
γ) Ἡ ὑπακοή στόν Ἡγούμενο τῆς Μονῆς
δ) Ἡ κατά Χριστόν ἄσκηση
ε) Νηπτική – ἡσυχαστική ζωή
στ) Ἡ κοινοβιακή ζωή
ζ) Σχέσεις μέ τόν κόσμο
η) Γυναικεῖος μοναχισμός
θ) «Ὅροι κατά πλάτος», «Ὅροι κατ᾿ ἐπιτομήν»
ι) Συμπεράσματα
2. Ἡ θεολογία τοῦ Γέροντος Σωφρονίου
3. Τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ στήν διδασκαλία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἐν σχέσει μέ τήν ἐμπειρία τοῦ Γέροντος Σωφρονίου
1. Τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ κατά τόν ἅγιο Ἰσαάκ τόν Σύρο καί τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ
2. Τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο
3. Ἡ προσωπική μέθεξη τοῦ μυστηρίου τοῦ Σταυροῦ ἀπό τόν ἀείμνηστο Γέροντα Σωφρόνιο
Ἐπιλεγόμενα
Δ’ Ὁ ὀρθόδοξος μοναχισμός καί ἡ ἐκκοσμίκευσή του
Ὁ ὀρθόδοξος μοναχισμός καί ἡ ἐκκοσμίκευσή του
1. Ὁ μοναχισμός ὡς ἡ προφητική, ἀποστολική καί μαρτυρική ζωή
α) Ἀποστολικά χωρία ὡς βάση τοῦ μοναχισμοῦ
β) Ἡ ἐκκοσμίκευση ὡς ἀλλοίωση τῆς προφητικῆς, ἀποστολικῆς καί μαρτυρικῆς ζωῆς
γ) Ὁ μοναχισμός ἀντίδραση στό πνεῦμα τῆς ἐκκοσμικεύσεως
2. Ὁ μοναχισμός, κατά τόν ἅγιο Συμεών τόν νέο Θεολόγο
α) Ὁ ἀληθινός μοναχός
β) Οἱ προϋποθέσεις τοῦ ἀληθινοῦ μοναχισμοῦ
γ) Ἡ ἐκκοσμίκευση τοῦ μοναχισμοῦ
3. Ἡ σύγχρονη κατάσταση τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ
α) Ὁ παραδοσιακός μοναχισμός κατά τόν ἅγιο Συμεών Θεσσαλονίκης
β) Ὁ δυτικός μοναχισμός – τά μοναχικά τάγματατῆς Δύσεως
γ) Ἡ ἐκδυτικοποίηση τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ
δ) Ἡ θέση τοῦ Ἐπισκόπου στήν Ἐκκλησία,κατά τόν ἅγιο Συμεών Θεσσαλονίκης
Ἐπιλεγόμενα
Ε’ Ἡ κανονική δομή τοῦ μοναχισμοῦ καί ἡ ἀκολουθία τῆς «κουρᾶς»
1. Μοναχοί καί ἱεροί Κανόνες
2. Ὁ ὀρθόδοξος μοναχισμός, κατά τήν ἀκολουθία τοῦ μεγάλου καί Ἀγγελικοῦ Σχήματος
1. Οἱ ὁμολογίες καί ὑποσχέσεις
2. Ἡ Κατήχηση μέ ὁμολογία
3. Τρεῖς εὐχές
4. Πράξεις – συμβολισμοί