Για τον Γερο-Αρσένιον, ομολογουμένως, ισχύει το ευαγγελικόν “ίδε αληθής Ισραηλίτης, εν ω δόλος ουκ έστιν”. Ήτο εκ φύσεως ευθύς, απλός, άκακος, πράος, υπήκοος, και κατ’ εξοχήν ένας σπάνιος αγωνιστής, αλλά και ακτήμων. Για τον Γερο-Αρσένιον ίσχυε πάντα, το ναι, ναι, ου, ου. Ποτέ του δεν μνησικακούσε, σε ό,τι και αν τον έβλαπτες, ποτέ δεν θύμωνε, ποτέ δεν έβλαψεν κανέναν. Στην υπακοήν ζούσε με απόλυτον ακρίβειαν· γι’ αυτό και μέσω της υπακοής και της απολύτου πίστεως στο πρόσωπο του Γέροντα, εζούσε καθημερινώς υπεράνω των νόμων και της φύσεως. Όταν αγρυπνούσε ξεκινούσεν από βραδύς κοπιάζοντας υπερβολικά με χιλιάδες γονυκλισίες και ολονύκτιον ορθοστασίαν, μέχρι να ξημερώση.
Γέρων Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)
Περιεχόμενα
Χαιρετισμός της A. M. του Αρχιεπισκόπου κ. κ. Χρυσοστόμου 5
Προλογικό σημείωμα β’ εκδόσεως 7
Αντί Προλόγου 19
Εισαγωγή 21
ΜΕΡΟΣ Α’
ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ – ΘΕΙΑ ΚΛΗΣΙΣ
Παιδικά χρόνια 27
Ο θείος πόθος και ή γενναία απόφασις 31
Πεζοπόρος εις Κωνσταντινούπολη 32
Στους Αγίους Τόπους 33
Και λίγα λόγια για την μικρήν Παρθέναν 34
Συνάντησις με τον Ιερώνυμο της Αιγίνης 35
Ολίγον φως ως προς το αίνιγμα, περί της ερημίτιδος Φωτεινής 40
ΜΕΡΟΣ Β’
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΝ ΟΡΟΣ ΥΠΟΤΑΓΗ ΣΤΟΝ ΑΠΛΟΪΚΟ ΓΕΡΟ-ΕΦΡΑΙΜ
Άγιον Ορος – Ι. Μονή Σταυρονικήτα 43
Προς την ενδοτέραν έρημον 44
Γνωριμία του Μοναχού Αρσενίου με τον νεαρόν Φραγκίσκον 45
Αναζήτησις Γέροντος 48
Υποταγή των δύο αγωνιστών εις τον απλοϊκόν και άγιον Γ. Εφραίμ 50
Στην σκήτη του αγίου Βασιλείου (1923-38) 52
Ο Μοναχός Αρσένιος βλέπει εν οράματι τον Γέροντα Εφραίμ μετά την οσίαν κοίμησίν του 54
ΜΕΡΟΣ Γ’
ΕΝΤΟΝΟΤΕΡΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΣΙΑ ΚΟΙΜΗΣΙΝ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΤΟΥΣ
Ο Μοναχός Ιωσήφ αναλαμβάνει πρωτοβουλίαν. 57
με τον Δανιήλ τον ησυχαστή – Γερο Κύριλλος 60
Παξιμάδι – ή συνηθισμένη δίαιτα των ασκητών 64
Η παράδοσις περί γυμνών ασκητών και οι δύο ξυπόλυτοι 67
«Υπακοή υπέρ θυσίαν» 70
Προαίρεσις αγαθή και ή ευχή του Γέροντος 72
Θαυμάσια περιστατικά από την ζωήν των δύο ασκητών 74
Συμβουλές και θαυμαστά γεγονότα από την ζωήν του Γερο-Αρσένιου 78
Ολίγα τινά περί του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτου 80
Περί αγρυπνίας 81
Πρόγραμμα 85
Ανάγνωσις 87
Ο λόγος του Γέροντος Αρσενίου καρπός εμπειρίας 89
Συνομιλίες του παππού με ευλαβείς προσκυνητές 90
Το χιούμορ του παππού «Το τερπνόν μετά του ωφελίμου» 95
Η κακή γυναίκα με την λαθροφαγία και πολυφαγία 99
Το άγριοχελίδονο στους ώμους του παππού 103
Ο Μοναχός που ενοχλείτο από τον δαίμονα 104
Ηταν το κλήμα στραβό 106
Ο έγκλειστος Ιωσήφ κοινωνεί δια χειρός αγγέλου – Σκληρότεροι αγώνες – Τα μήλα της Θεοτόκου 108
Γεράσιμος Μενάγιας 110
Εφραίμ ο «χοντρός» 113
Και δύο περιστατικά θαυμαστής επιστροφής 114
Περί ενός αδαμάντινου ασκητού 118
Παπα-Ευθύμιος ο πνευματικός 119
ΜΕΡΟΣ Δ’
ΜΙΚΡΑ ΑΓ. ANNA-Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΟΔΕΙΑ
ΤΟΥ Γ. ΙΩΣΗΦ
Προς τις σπηλιές της Μικράς Αγίας Άννης (1938-1953) 121
Παπα-Εφραίμ Κατουνακιώτης 122
Γνωριμία του παπα-Εφραίμ με τον Γέροντα Ιωσήφ 125
Ξανά στα καλυβάκια 129
Ο ανεψιός του Γ. Αρσενίου 130
Απολογισμός της ημέρας – Αυτοεξέτασις 134
ΜΕΡΟΣ Ε’
ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ
Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΑΣ
ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΕΙΑΣ
Γέρων Θεοφύλακτος – Μετάβασις εις Νέαν Σκήτην (1953-67) 137
Ο πάτερ Αθανάσιος 142
Η οσιακή κοίμησις του μεγάλου Γέροντος 145
ΜΕΡΟΣ ΣΤ’
ΣΤΟ ΜΠΟΥΡΑΖΕΡΙ
Μετάβασις από Ν. Σκήτη στα μεγάλα ρωσσικά κελλιά Μπουραζέρι και Αγ. Αρτέμιος Προβάτας (1967) 149
Τα όνειρα του παππού 153
Ο παππούς μεταβαίνει στο Μπουραζέρι. Πρώτος σταθμός «Αγ. Αρτέμιος» Προβάτας 155
Η κοίμησις του ρώσσου – Το σκυλί του ψευτο-Βασίλη 156
Ο παππούς και οι ψύλλοι 159
Προσκύνημα στην Παναγία την Πορταΐτισσαν. Ο πνευματικός παπα-Μάξιμος και ο υποτακτικός του μοναχός Νεκτάριος 160
Τελευταίοι γεροντικοί αγώνες 163
Με τον Γέροντα Παΐσιον τον ασκητήν 165
Μικρές διδαχές του παππού 168
Από την ζωήν του παππού 173
Απ’ εδώ και πέρα θα λένε «Χαραλάμπους Ιερομονάχου» 175
ΜΕΡΟΣ Ζ’
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ
Προς Ιεράν Μονήν Διονυσίου 179
Στο νοσοκομείον της Μονής 181
Καρποί των πολυετών πόνων 183
Το μακάριον τέλος 185
Η κηδεία του παππού 189
Επίλογος 191
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ 195