Περιγραφή βιβλίου
Στο Βυζάντιο, όπως ξέρουμε, η θεολογία ήταν ό,τι για τους νεοέλληνες η πολιτική. Ο λαός συζητούσε τα δόγματα και άλλα θεολογικά θέματα στην καθημερινή του ζωή. Ήταν η επικαιρότητα της εποχής, θα λέγαμε. Και η διαμάχη Παλαμά-Βαρλαάμ δεν έγινε καθόλου ερήμην του λαού, αλλά πέρασε στην παράδοσή του και έδωσε νέα ένταση στα λαϊκά ρέματα του κατέβαιναν από τα κεφαλάρια της μεσαιωνικής μας παράδοσης. Αυτή, λοιπόν, η συγκλονιστική εμπειρία, αυτό το ορθόδοξο βίωμα οδήγησε το εν αιχμαλωσία Γένος μπροστά στο όραμα της Ελευθερίας. Το ομολογεί ο Γέρος του Μωριά, το ομολογούν στ’ απομνημονεύματά τους και σε εκατοντάδες έγγραφα όλοι οι καπεταναία, όλοι οι ήρωες της Εθνεγερσίας, το ομολογεί αυτή η ίδια η Επανάσταση στα επίσημα κείμενά της και τις διακηρύξεις της. Αλλά πάνω απ’ όλους, αυθεντικά θα λέγαμε, ερμηνεύων τον ιερό αγώνα και την μεταβυζαντινή μας παράδοση, το ομολογεί και το διακηρύσσει ο Μακρυγιάννης, αυτός ο αρματωμένος μυστικός λαϊκός θεολόγος, αυτός ο μυστικός Πατέρας της Εθνεγερσίας, της νεκρανάστασης του Γένους, είναι σκεύος εκλογής και φορέας γνήσιου ορθόδοξου βιώματος και ορθόδοξης πνευματικότητας.
Η αυθεντικότερη έκφραση της λαϊκής θρησκευτικής μας παράδοσης. Και παρά τις ανθρώπινες αδυναμίες του, εμφανείς άλλωστε και στα Απομνημονεύματα, που φέρει και αυτός το μερίδιο της ευθύνης του για τους εμφύλιους σπαραγμούς μέσα στην Επανάσταση, είναι ο άμωμος. Είναι ακόμα -και μετά την Επανάσταση- ο εν αιχμαλωσία και αντιστέκεται και μάχεται, όπως και στα χρόνια της δουλείας, της τουρκοκρατίας. Ο Μακρυγιάννης είναι δημιούργημα του Ακτίστου Φωτός και της ασκητικοκοινοβιακής μας Παράδοσης. Γι’ αυτό οι υλόφρονες και οι άθεοι, οι οπαδοί του δυτικού ορθολογισμού βρίσκονται έξω από την Παράδοση και έξω από την εθνεγερσία, επειδή η Παράδοση και η Επανάσταση είναι έργα πιστών ανθρώπων, εκείνων που αυθεντικά εκφράζει και ερμηνεύει ο Μακρυγιάννης. Μέσα στον Μακρυγιάννη ζει και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, όπως τον βίωσε η λαϊκή θρησκευτική μας παράδοση στους χρόνους της δουλείας. Μια κοινότητα μελλοθανάτων όπως ήταν οι εν αιχμαλωσία αδελφοί μας πορεύονται την οδό της θεώσεως, που δεν είναι άλλη, και στους έσχατους καιρούς μας για το Γένος, από εκείνη του Σταυρού…
Περιεχόμενα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 33
1. Η Επανάσταση 51
2. Η Επανάσταση του 1821 75
3. Περίοδος της Επανάστασης (1821-1828) 78
4. Οι πρωτοπόροι και το ψευτορωμαίϊκο 81
5. Η Εκκλησία στο νεοσύστατο κράτος 100
6. Ένας ουμανιστής ήταν και ο Φαρμακίδης 111
7. Οι δυτικόπληκτοι 114
8. Η Διαθήκη του Μακρυγιάννη 116
9. Οι διάδοχοι των Βαυαρών 117
10. Ο ρόλος των δυτικών ιεραποστόλων στο Ελληνικό κράτος 120
11. Παπική και προτεσταντική προπαγάνδα 122
12. Οι ιεραπόστολοι του προτεσταντισμού 125
13. Τα κίνητρα των ιεραποστόλων 127
14. Πολιτικά κίνητρα 131
15. Ιεραπόστολοι και ελληνική παιδεία 133
16. Προτεσταντική κυριαρχία 143
17. Η πρακτική της «μετακένωσης» 157
18. Οι αντιδράσεις 171
19. Κοσμάς Φλαμιάτος (1786-1852) 178
20. Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης 180
21. Ο Παπουλάκος 184
22. Χριστόφορος Παπουλάκος και Κοσμάς Φλαμιάτος 192
23. Η προδομένη Ρωμηοσύνη 220
24. Οι Θεολογικές Σχολές 252
25. Οι Αδελφότητες – Οργανώσεις 266
26. Ελληνική παιδεία και ο Πατροκοσμάς 279
27. Το πλέγμα της Δύσεως 287
28. Περίπτωση μοναδική 289
29. Η μειονεξία των Τούρκων 295
30. Ακρόπολη – Πόλη – Αγιά Σοφιά – Ελλάδα 300
31. Η Ελλάδα σαν ιδέα καθοδηγητική 305
32. Το αληθινό Βυζάντιο. Η αρχοντική και βασιλική πολιτεία 311
33. Ορθοδοξία και Ελλάδα 319
34. Ποιοι είναι οι εχθροί της Ελλάδας και της Ορθοδοξίας 327
35. Πάπας-παπισμός 330
36. Εσωτερικοί εχθροί της Ελλάδας και της Ορθοδοξίας 331
37. Το κράτος ως ξένο σώμα 335
38. Όχι στον ενδοτισμό 340
39. Το δράμα και τα παθήματα του Νέου Ελληνισμού 344
40. Ρωμανία – Η Αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης 361
41. Ελληνισμός – Ρωμηοσύνη 373
42. Η Μεγάλη Ιδέα 379
43. Οι προσπάθειες του ελληνισμού για την απελευθέρωση των αλύτρωτων περιοχών τον 19ο αιώνα 384
44. Η αναζωπύρωση των εθνικισμών στα Βαλκάνια και οι ελληνικές ενέργειες για την πραγμάτωση
της Μεγάλης Ιδέας 387
45. Ο ατυχής πόλεμος του 1897 389
46. Το αποκορύφωμα και η συρρίκνωση της Μεγάλης Ιδέας. Το Ελληνικό κράτος στις αρχές του αιώνα.
Το κίνημα στο Γουδί 390
47. Οι Βαλκανικοί πόλεμοι 392
48. Η Συνθήκη των Σεβρών 393
49. Η Μικρασιατική καταστροφή 395
50. Ο Μακεδονικός Αγώνας 397
51. Τα αίτια πού προκάλεσαν τον Μακεδονικό Αγώνα.. 398
52. Η Ελληνική αντίδραση-Άμυνα στη Μακεδονία μέχρι το 1904 403
53. Ακμή και παρακμή του Ελληνισμού 410
54. Οι Έλληνες υποτίμησαν την αφύπνιση του Τούρκικου εθνικισμού 425
55. Αλησμόνητες πατρίδες 428
56. Πρόσφυγες της Μ. Ασίας 433
57. Ένα περιστατικό 437
58. Η Ελλάδα και το μόνιμο πλέγμα της Δύσεως 438
59. Οι αγωνιστές της ιδιοπροσωπίας του Γένους 442
60. Κωστής Παλαμάς ο ποιητής της Μεγ. Ιδέας 445
61. Πώς θα σωθούμε 449
62. Η Ρωμηοσύνη μέσα στην ιστορία 453
63. Μία μαρτυρία από την κατοχή 462
64. Η κίνηση για την ένωση των «Εκκλησιών» 464
65. Το παλιοημερολογιτικό ζήτημα 467
66. Ανοικτή επιστολή προς τον Αθηναγόρα 469
67. Ο καταστατικός Χάρτης περί του Αγίου Όρους 474
68. Το Άγιον Όρος 475
69. Ιστορική Διακήρυξις του Αγίου Όρους 477
70. Σκέψεις και έντονοι προβληματισμοί 482
71. Που μας οδήγησαν 487
72. Η κρίση αξιών και θεσμών 491
73. Η αποστασία από το Θεό 505
74. Η κοινή διαγωγή των δίχως Θεό 505
75. Ποια εικόνα παρουσιάζει η σύγχρονη Ελλάδα; 509
76. Το κοσμικό φρόνημα οδηγεί στις πτώσεις και τα σκάνδαλα 514
77. Η κρίση στην Εκκλησία και οι σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας 522
78. Περί Ακαδημαϊκών 525
79. Εκκλησία – ποιμένες και πιστοί 528
80. Πνευματικότητα και ορθόδοξο βίωμα 531
81. Φαινόμενο ανησυχητικό 533
82. Η αχρήστευση της γλώσσας 539
83. Το δίλημμα του δούλου Γένους 541
84. Οι ιστορικές ρίζες της μακραίωνης σύγκρουσης Ελληνισμού και Δύσης 550
85. Ο πολιτισμός 558
86. Ο δύσκολος δρόμος 560
87. Ο εκπαπισμός και εκπροτεσταντισμός της Ανατολής 562
88. Να ξαναζήσει το πνεύμα της Ρωμηοσύνης 575
89. Ύμνος προς την Θεοτόκον 583
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ: Επιστροφή στις πηγές 585
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 589