Περιγραφή
Μέσα στο στερέωμα των επαναστάσεων, των εθνικών κινημάτων, των πολιτικών αιτημάτων, των κοινωνικών διεκδικήσεων, των ιδεολογικών ζυμώσεων, μέσα στην ιστορία των λαών, εμφανίζονται κάποτε γεγονότα που δοκιμάζουν τις αντοχές της ιστορικής έρευνας. Γεγονότα που παραμένουν πεισματικά ανερμήνευτα με τις συνήθεις επιστημονικές μας μεθόδους. Κι είναι εδώ ακριβώς που ζυγοσταθμίζεται το πνευματικό μας οικοδόμημα. Θα τα χαρακτηρίσουμε με μια μονοκοντυλιά ως μύθους; Ή θα αναγνωρίσουμε πως στην ιστορία των λαών οι ανθρώπινες πράξεις είναι μόνο το ορώμενο;
Για τούτο ο υπέροχος αγώνας, η εθνεγερσία του 1821 πολεμήθηκε από παλαιότερους και νεότερους ιστορικούς. Πολεμήθηκε και πολεμείται. Χτυπήθηκε στις ρίζες του, στα χρόνια της πικρής αναμονής του Γένους και της ελπιδοφόρου ετοιμασίας του. Χτυπήθηκε, μήπως και χαμηλώσει το ανάστημά του και χωρέσει στη γωνιά που αφήσαμε για τα δυσερμήνευτα και παράδοξα. Γιατί είναι σφόδρα ενοχλητικό για τον υλόφρονα κόσμο μας ν’ αντικρίζει το μέγα του 1821 θαύμα. Το θαύμα του Θεού και της αδούλωτης ψυχής του Έλληνα.